Cuirfear cosc ar ‘Deepfakes’ le linn feachtais toghcháin faoi rialacha nua atá á moladh ag an Rialtas.
Agus beidh na rialacha nua i bhfeidhm roimh an gcéad olltoghchán eile, a luaithe a athraíonn an tAire Tithíochta agus Rialtais Áitiúil Darragh O’Brien an reachtaíocht (legislation).
De ghnáth is éard is ‘Deepfake’ ann ná físeán nó guth taifeadta (recorded voice) duine a athraíodh go digiteach sa chaoi is go ndealraíonn sé go bhfuil siad ag rá rud éigin nach bhfuil ráite acu i ndáiríre.
Tá uachtarán Mheiriceá Joe Biden, ceannaire Pháirtí an Lucht Oibre sa Bhreatain Keir Starmer agus Méara Londain Sadiq Khan go léir ina n-íospartaigh (victims) ar ‘Deepfakes’ cheana féin.
Tá an Rialtas ag bogadh anois chun cosc a chur ar ‘Deepfakes’ le linn feachtas toghcháin, faoi dhréacht-reachtaíocht (draft legislation), de réir an Irish Daily Mail.
Tabharfaidh an reachtaíocht nua cumhachtaí don Choimisiún Toghcháin iallach a chur ar chuideachtaí meán sóisialta ar nós Facebook agus X (Twitter) faisnéis bhréagach (false information) a bhaint anuas óna láithreáin le linn tréimhse toghcháin.
D’fhéadfaí ionchúiseamh (prosecution) a bheith mar thoradh ar mhainneachtain (negligence) déanamh amhlaidh.
Dúirt Seanadóir Fhianna Fáil, Malcolm Byrne, go bhféadfadh falsa ‘Deepfakes’ toradh toghcháin a athrú.
Dúirt sé: ‘Labhair mé le Darragh O’Brien faoi seo roimhe seo agus aontaíonn sé leis. Is rud dearfach é.
‘D’fhéadfadh sé toradh toghcháin a athrú. D’fhéadfá a shamhlú, cúpla lá roimh an vótaíocht, go ndéanfaí ‘Deepfakes’ atá sách réalaíoch chun daoine a chur ina luí agus nuair a roinntear é sin go tapa, le guth nó físeán Mary Lou McDonald nó Simon Harris nó Micheál Martin nó Ivana Bacik, d’fhéadfadh tionchar a bheith aige ar thoradh an toghcháin.’
Dúirt sé go bhfuil sé tábhachtach go mbeadh an Coimisiún Toghcháin in ann ráiteas a eisiúint le bheith in ann a rá go bhfuil rud éigin cosúil le ‘Deepfakes’ bréagach.
Tá an Roinn Tithíochta agus Rialtais Áitiúil ag bogadh anois chun leasú a dhéanamh ar an reachtaíocht, atá ina nuashonrú ar an Acht um Athchóiriú Toghcháin (Electoral Reform Act) a ritheadh i 2022, lena chinntiú gur féidir í a achtú roimh an gcéad olltoghchán eile, atá le tarlú roimh dheireadh an Márta 2025.
De réir na reachtaíochta athraithe, is mar seo a leanas a shainmhínítear ‘Deepfakes’: ‘Úsáid teicníochtaí anailíse sonraí, uirlisí nó modhanna eile, lena bhféadfaí córais hintleachta saorga (AI) a áireamh, chun íomhá nó taifeadadh a athrú chun mífhaisnéis (misinformation) a thabhairt faoi dhuine agus iad ag déanamh nó ag rá rud éigin nach ndearna siad nó nach ndúirt siad.’
Beidh an Coimisiún Toghcháin in ann a rá le gnólachtaí meáin shóisialta ‘Deepfakes’ a thógáil amach le linn tréimhse toghcháin.
Dúirt foinse shinsearach den Rialtas go bhfuil sé ar intinn ag an Aire O’Brien go gcuirfear na leasuithe atá molta ‘ar aghaidh chomh luath agus is féidir agus go cinnte go gcuirfear i bhfeidhm iad roimh an gcéad olltoghchán eile’.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
