Níor ionchúisíodh baincéir trádála Éireannach a leag pinsinéir agus é ag rothaíocht i Londain mar nach bhfuil aon dlíthe maidir le teorainneacha luais rothaíochta sa Bhreatain.
Bhásaigh Hilda Griffiths, a bhí 81 bliain d’aois, tar éis gur bhuail an baincéir Brian Fitzgerald í agus é ag rothaíocht.
Bhí sé ag glacadh páirte i rás peloton ardluais tríd an bpáirc – suas le naoi míle san uair os cionn na teorann luais tiomána.
Bhí Hilda Griffiths ag trasnú an bhóthair ar acomhal (junction) Outer Circle agus Ardán Hanover ag 7.31am Dé Sathairn, 25 Meitheamh, 2022.
Ní chaithfidh rothaithe cloí leis na teorainneacha luais mar go bhfuil siad eisiata ón reachtaíocht um thrácht ar bhóithre.
Ina áit sin, caithfidh ionchúisitheoirí (prosecutors) brath ar dhlí Victeoiriach (Victorian laws) ón 19ú haois.
Ciallaíonn sé seo gur féidir le rothaithe a bhíonn ina gcúis le bás nó gortú tromchúiseach ar na bóithre ionchúiseamh a sheachaint.
Ní raibh aon imeachtaí coiriúla os comhair Fitzgerald, arb as Baile Átha Cliath dó, tar éis do na Póilíní Cathrach (Metropolitan Police) a chinneadh gur beag an t-ionchas go ndéanfaí é a chiontú mar nach bhfuil rothair faoi réir teorainneacha luais.
Dhiúltaigh an tUasal Fitzgerald, a bhfuil cónaí air i dteach ardáin brící dearga £2 mhilliún i dtuaisceart Londain, trácht a dhéanamh nuair a fiafraíodh de faoin eachtra thragóideach a d’fhág go raibh Griffiths ina luí go básaithe ar an talamh.
De réir leathanach Facebook Muswell Hill Peloton Group, a bhfuil 468 ball aige, áirítear leis na gníomhaíochtaí lapaí luaslíne i bPáirc Regents.
Deir an leathanach: ‘Is turas an-ghasta agus neamheagraithe (disorganised) a bhíonn ann síos go dtí an baile de ghnáth. Soilse éigeantach i míonna an gheimhridh (lights obligatory in winter months); clogaid inmholta go mór.’
Ó 2013, maraíodh níos mó ná 30 coisithe (pedestrians) ag rothaithe i Sasana agus sa Bhreatain Bheag.
Léiríonn figiúirí atá ag Roinn Iompair na Ríochta Aontaithe níos mó ná 1,420 coisithe maraithe nó gortaithe go dona.
Chuala ionchoisne (inquest) Ms Griffiths go raibh an tUasal Fitzgerald ag marcaíocht le Muswell Hill Peloton trí Regent’s Park agus é ag críochnú lapaí ardluais.
Chuala an t-ionchoisne go raibh na rothaithe ag taisteal níos mó ná an teorainn 20msu (32kph) laistigh den pháirc, a shroich suas le 29msu (47kph).
Bhí Ms Griffiths ag siúl a madra ag an am agus bhí sí ag trasnú an bhóthair.
D’inis an tUasal Fitzgerald, a fuair oideachas príobháideach, a chuaigh chuig Coláiste Chaisleán Cnucha i mBaile Átha Cliath a raibh táillí ag íoc air, le fiosrúchán Ms Griffiths nach raibh ‘am freagartha (zero reaction time)’ aige roimh an imbhualadh leis an múinteoir naíolainne a bhí ar scor.
D’fhulaing Ms Griffiths roinnt bristeacha agus fola ar a hinchinn agus thosaigh sí ag urlacan fola.
Fuair sí bás 59 lá tar éis an imbhuailte, cé nár taifeadadh an eachtra ar a teastas báis.
Léirigh iniúchadh ar na gléasanna GPS a d’úsáid an tUasal Fitzgerald gur 25msu (40kph) ar an meán a bhí ag na rothaithe – ainneoin teorainn luais 20msu sa pháirc.
Ag am amháin bhí a luas buaicphointe ag 29msu (47kph) – ag clúdach beagnach 13 méadar in aghaidh an tsoicind.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
