Beidh córas marcála níos déine ag daltaí a bheidh ag déanamh scrúdú san Ardteist ón mbliain seo ar aghaidh má éistfear le baill foirne sinsearacha in ollscoileanna na hÉireann.
Cé go gceapann tuismitheoirí agus daltaí atá ag déanamh na hArdteiste as seo amach go mbeidh orthu oibriú níos déine, tá an córas marcála níos déine ag teastáil ó bhainisteoirí na coláistí mar go gcreideann siad go bhfuil an iomarca mac léinn ag dul chuig an ollscoil agus ansin ag éirí amach.
Cé go gcreideann daoine eile go bhfuil mic léinn ag éirí as an gcoláiste toisc nach bhfuil siad in ann áit chónaithe a fháil, go mbíonn orthu oibriú go páirtaimseartha agus ní fhaigheann siad a ndóthain tacaíochta.
Táthar ag súil go léireoidh na gráid atá le seoladh amach chuig 60,000 dalta Ardteiste Dé hAoine titim bheag sna marcanna.
Mar sin féin, is dócha go bhfanfaidh siad i bhfad níos airde ná mar a bhí siad roimh an bpaindéim nuair a chinntigh an Rialtas nach raibh aon laghdú géar sna gráid.
Tháinig ardú an-ard ar ghráid na hArdteistiméireachta le blianta beaga anuas mar gheall ar bhearta ó ré Covid mar mhúinteoirí ag déanamh measúnú agus athruithe sa mheasúnú a bhí dírithe ar ghráid a choinneáil níos airde ná mar is gnách.
Cé go bhfuil sé tugtha le fios ag údaráis oideachais go bhféadfadh go dtógfaidh sé roinnt blianta filleadh ar na patrúin gráid níos sine, tá roinnt cláraitheoirí ollscoile ag iarraidh go bhfillfeadh na gráid ar an ngnáthbhealach i bhfad níos luaithe, the réir tuairisc san Irish Times.
Dúirt an tOllamh Pól Ó Dochartaigh, Leas-Uachtarán agus Cláraitheoir Ollscoil na Gaillimhe: ‘Agus muid ag leanúint ar aghaidh ag boilsciú gráid, leanaimid ar aghaidh ag moladh do dhaoine áirithe – nach mbeadh ar an gcaighdeán a theastaíonn – go mbeidís ag dul go dtí an ollscoil.
‘I gcroílár seo tá mic léinn. Tá sé éagórach mar, i gcásanna áirithe, táimid ag ardú ionchais bhréagacha (false expectatons). Nílimid macánta leo,’ a dúirt sé.
‘Tá comharthaí ann go bhfuil rátaí fágála na mac léinn – a tháinig feabhas ar an gcéad dul síos – ag dul siar go dtí an áit a raibh siad roimh an bpaindéim.
‘Tá sé fós le feiceáil cé chomh fada a thógfaidh sé ar ghráid filleadh ar a noirm réamhphaindéimeach.
‘Má thógann sé ceithre nó cúig bliana eile, sílim gur cás é sin chun an canna a chiceáil síos an bóthar. Tá torthaí A-leibhéal [sa Bhreatain agus sa Tuaisceart] cheana féin, go ginearálta, ar ais go dtí an áit a raibh siad roimh an bpaindéim.’
D’iarr cláraitheoir ollscoile eile, a dhiúltaigh a bheith ainmnithe, go dtiocfadh gráid ar ais go gnáth níos tapúla.
‘Is le cothroime do mhic léinn san am atá caite agus sa todhchaí atá i gceist. Tógann boilsciú grád blianta chun cuir amach as an gcóras.
‘Tá sé an-éagórach ar mhic léinn i dTuaisceart Éireann, mar shampla, atá glasáilte amach as go leor cúrsaí anseo dá bharr,’ a dúirt an t-acadúil.
SCÉAL EILE:
Gearr an ‘red tape’ agus cruthaigh poist lánaimseartha, deir múinteoirí
Thit rátaí fágála na mac léinn go dtí an leibhéal is ísle go stairiúil sna chéad bhlianta de Covid mar a bhog coláistí chun tacaíocht bhreise a sholáthar do mhic léinn.
Creideann roinnt acadóirí, áfach, go bhfuil rátaí fágála níos airde mar thoradh ar fhilleadh ar ‘status quo’ iar-Covid agus brúnna eile.
SCÉAL EILE:
Seacht mbealach chun imní leanaí a mhaolú agus iad ag filleadh ar scoil
Dúirt an tOllamh Shane Kilcommins, provost agus leas-uachtarán Ollscoil Luimnigh: ‘Is é an tuiscint atá agam ná go mbaineann na rátaí fágála níos airde le mic léinn nach bhfuil in ann lóistín a fháil, a bheith ag obair go páirtaimseartha agus gan a bheith ag plé go hiomlán leis an ollscoil; tá gach cineál cúiseanna ann a d’fhéadfadh a bheith lasmuigh dá smacht.’
SCÉAL EILE:
Laghdaigh costais bia nuair a théann na leanaí ar ais ar scoil
Bhí cláraitheoir eile, a dhiúltaigh a bheith ainmnithe, aireach freisin maidir le rátaí fágála níos airde a nascadh le boilsciú grád.
‘Tá sé ró-luath le hinsint, ach is é an tuiscint atá againn ar fhormhór na gcúrsaí, gurb iad na mic léinn céanna a fhaigheann rochtain orthu; níl siad ach ar phointí níos airde.
‘Is cosúil gur filleadh ar an status quo atá ann, chomh maith leis na dúshláin a bhaineann le lóistín, taistil agus tús déanach leis an ollscoil. Chuirfinn na fachtóirí sin chun tosaigh ar bhoilsciú gráid.’
Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta is fearr ar Extra.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
