Tá sé tugtha le fios go bhfuil breis is €2 billiún íoctha ag an Stát in éilimh fhaillí leighis (medical negligence claims) laistigh de chúig bliana.
Léiríonn figiúirí nua a chuir an tAire Sláinte Stephen Donnelly ar fáil go bhfuil iomlán de €3.3 billiún bronnta i socraíochtaí agus i gcostais ó bunaíodh an Ghníomhaireacht um Éilimh ar an Stát (State Claims Agency – SCA) in 2010.
Tá breis agus €2 billiún íoctha ó 2018, an bhliain chéanna inar íocadh cúiteamh den chéad uair de híospartaigh na conspóide mídhiagnóisithe ailse CervicalCheck, lena n-áirítear an feachtasóir cróga déanach, Vicky Phelan.
Bunaíodh an SCA chun costais na n-éileamh a laghdú ach tá bille an cháiníocóra – do na hamanna a bhí ar an Stát a íoc – ardaithe le blianta beaga anuas. Idir an SCA, Túsla agus éilimh i gcoinne an HSE agus na Roinne Sláinte, íocadh amach an líon is airde riamh, €461 milliún, in 2021, agus meastar go n-ardóidh an figiúr sin go €530 milliún i mbliana.
Mar fhreagra, dúirt an tAire Donnelly le ExtraG.ie: ‘Ní mór dul i ngleic go cuimsitheach leis an treocht maidir le costais ardaithe na n-íocaíochtaí a dhéanann an Ghníomhaireacht um Éilimh ar an Stát, maidir le teagmhais sábháilteachta othar. Ar an gcéad dul síos, d’fhonn sábháilteacht othar a uasmhéadú.
‘Tá gá le cur chuige nua, ag cur leis an obair atá ar siúl cheana féin tar éis thuarascáil Meenan, a shainaithníonn agus a chuireann deireadh le cúiseanna saincheisteanna sábháilteachta othar.
‘Ní mór dúinn roghanna níos neamhbhreithiúnacha agus níos lú sáraíochta a sholáthar d’othair. Tá roghanna iarrtha agam ar mo Roinn maidir leis an mbealach is fearr le dul ar aghaidh.’
Dúirt an Dr Gabriel Scally, a cheap an Rialtas chun an chonspóid CervicalCheck a fhiosrú, nach raibh ionadh air go bhfuil méadú tagtha ar líon na gcásanna faillí leighis le blianta beaga anuas. Ach dúirt sé go raibh ionadh air ag scála na n-íocaíochtaí.
Dúirt an Dr Scally: ‘Tá sé an-rannálach (divisive) agus éagórach dóibh siúd nach bhfuil go maith as inár sochaí. Caithfidh airgead a bheith agat sular féidir leat aon rud a dhéanamh, agus tá sé sin fíor don ailse cheirbheacs (cervical cancerl)… ní ghlacfadh aturnaetha áirithe le bean mar chliant go dtí go mbeadh €5,000 íoctha acu chun féachaint ar a “slides”. Tháinig mé trasna ar mhná a raibh tionchar ag scannal CervicalCheck orthu, nach raibh €5 acu, gan trácht ar €5,000.’
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
