Deir rialtas nua na Nua-Shéalainne go bhfuil sé beartaithe acu plean an náisiúin maidir le cosc ar chaitheamh tobac a scriosadh ionas gur féidir leo íoc as ciorruithe cánach.
Chuirfeadh an reachtaíocht, a tugadh isteach faoin rialtas faoi stiúir Jacinda Ardern roimhe seo, cosc ar dhíolacháin toitíní an bhliain seo chugainn d’aon duine a rugadh tar éis 2008.
Is é an caitheamh tobac an phríomhchúis le básanna inchoiscthe sa Nua-Shéalainn, agus bhí sé mar aidhm ag an mbeartas stop a chur le glúnta óga an nós a ghlacadh.
Tá cáineadh láidir déanta ag saineolaithe sláinte ar an gcinneadh tobann fáil réidh leis an gcosc.
‘Tá uafás orainn agus náire orainn… is céim thar a bheith cúlaithe é seo ar bhearta sláinte den scoth atá ar thús cadhnaíochta ar domhan,’ a dúirt an tOllamh Richard Edwards, taighdeoir um rialú tobac agus saineolaí sláinte poiblí in Ollscoil Otago.
‘Tá an chuid is mó de ghrúpaí sláinte sa Nua-Shéalainn scanraithe faoin méid atá déanta ag an rialtas agus tá siad ag iarraidh orthu dul siar ar aghaidh,’ a dúirt sé leis an BBC.
Áiríodh leis na bearta srian a chur ar líon na miondíoltóirí tobac, agus leibhéal na nicotín i dtoitíní a laghdú.
Mhol staidéir go bhféadfadh na dlíthe nua suas le 5,000 duine a shábháil gach bliain.
Cé gur moladh é mar bheartas sláinte poiblí, tharraing na bearta nua cur i gcoinne ó roinnt grúpaí gnó sa Nua-Shéalainn.
Cháin úinéirí siopaí nuachtán agus siopaí cúinne an caillteanas ioncaim – fiú le fóirdheontais rialtais.
D’áitigh roinnt polaiteoirí – lena n-áirítear an Príomh-Aire nua Chris Luxon – freisin go mbeadh margadh mídhleathach tobac mar thoradh ar an athrú meon.
Mar sin féin níor luaigh a pháirtí Náisiúnta, a bhuaigh 38% den vóta i dtoghchán an 14 Deireadh Fómhair, na dlíthe le linn feachtais toghcháin.
Chuir fógra an aire airgeadais nua Nicola Willis go ndéanfadh an rialtas na dlíthe a aisghairm, ionadh ar shaineolaithe sláinte a chreid nach gcuirfí an polasaí i bhfeidhm.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
