D’ordaigh an Coimisiún um Chaidreamh san Áit Oibre (Workplace Relations Commission, WRC) an TD Neamhspleách Violet Anne Wynne €11,500 a íoc lena hiarfhostaí as dífhostú éagórach (unfair dismissal).
Rialaigh an WRC gur scaoil an TD i gContae an Chláir Fiona Smyth óna post, ‘gan aon nósanna imeachta ceart a leanúint agus gan aon chúis shoiléir tugtha’.
D’oibrigh Smyth mar chúntóir rúnaíochta agus ina dhiaidh sin mar chúntóir riaracháin (administrative assistant) in oifig dháilcheantair Wynne in Inis (Ennis).
D’oibrigh sí di idir Lúnasa 2021 agus Márta 2023.
Dúirt Smyth go raibh fadhbanna ag an TD toisc nach raibh sí ag obair nuair a bhí sí ag freastal ar chóireáil IVF.
Bhí fadhbanna aici freisin maidir le saoire bhreoiteachta (sick leave) deimhnithe (certified) le haghaidh na cóireála a bhí aici.
Ar an 13 Márta, anuraidh, chuaigh Smyth i dteagmháil le Wynne chun a chur in iúl di go raibh uirthi a deartháir a thabhairt chuig an ospidéal i mBaile Átha Cliath.
Dúirt sí go raibh a deartháir ‘thar a bheith tinn’ agus go raibh ‘riachtanais leighis seanbhunaithe(long-standing)’ aige.
Le sin, shocraigh Wynne athbhreithniú ar fheidhmíocht (performance review) níos déanaí sa tseachtain.
Lorg Smyth tacaíocht óna ceardchumann Siptu, a d’iarr ar atráth chun athbhreithniú a dhéanamh ar 16 Márta.
Níos déanaí sa lá, áfach, sheol Wynne ríomhphost chuig oifigeach an cheardchumainn ag cur deireadh le fostaíocht Smyth, ag rá go raibh an teagmháil ó oifigeach an cheardchumainn ‘aggressive and not appreciated’.
Scríobh sí: ‘Is mian liom deireadh a chur le conradh Mrs Fiona Smyth anois le seachtain íoctha in ionad.
‘Dá bhféadfá iarraidh go cineálta ar Mrs Fiona Smyth eochair na hoifige a thabhairt ar ais isteach i mbosca litreach na hoifige.’
Dúirt an TD leis an WRC nach raibh ‘aon cheisteanna’ ag tús fhostaíocht Smyth ach gur tháinig siad as ‘neamhréireachtaí lena cuid oibre’.
Dúirt Wynne go raibh sí gan dídean, go raibh sí ar shaoire mháithreachais, gur fhág sí Sinn Féin agus gur ceapadh ina TD Neamhspleách í, agus go raibh gá le Smyth a bheith ré.
Dúirt sí nár cuireadh fiosruithe na dtoghthóirí (constituents’ queries) ar an mbunachar sonraí (database) agus ghabh Smyth a leithscéal as seo thart ar mhí Iúil 2022, tar éis di ríomhphost fada a fháil ó Wynne.
Dúirt an TD gur bhraith sí go raibh sárú muiníne ann nuair a chuaigh fear céile Smyth isteach lena iarpháirtí, Sinn Féin.
Scríobh oifigeach breithiúnachta an WRC Louise Boyle gur theip ar an TD dul i mbun aon nósanna imeachta roimh dhífhostú, gur theip uirthi cúis leis an dífhostú a sholáthar, gur theip uirthi próiseas achomharc (appeals process) a sholáthar agus nach raibh sí páirteach in idirghabháil (mediation)’.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
