Tá an-tóir ar ainmneacha Gaeilge le blianta beaga anuas agus tá Rían, Oisín, Fiadh agus Croía ar na cinn is coitianta le 12 mhí anuas.
Tá figiúirí eisithe ag an bPríomh-Oifig Staidrimh (CSO) maidir leis na hainmneacha Gaeilge is coitianta do bhuachaillí agus do chailíní i 2023.
Ba é Rían an t-ainm buachaill Gaeilge ba mhó a raibh ráchairt air i 2023, ainm a chiallaíonn ‘rí beag’, agus an t-ainm ar an dara hainm buachaill is mó tóir ar an iomlán.
Cláraíodh Rían mar ainm den chéad uair in 2018 le 193 buachaill darbh ainm Rían an bhliain sin. Cláraíodh Rian, litrithe gan an fada, den chéad uair i 1985 — ach níor sháraigh sé an 25ú rangú riamh.
Sa bhliain 2023, tháinig Oisín isteach sna cúig ainm is fearr sa Ghaeilge don chéad uair. Cláraíodh an t-ainm den chéad uair le fada in 2018. Litrithe gan fada, tá Oisin ar an liosta ó 1964 i leith.
In uimhir a sé don bhliain bhí Fionn, a cláraíodh den chéad uair i 1971.
Tá Tadhg rangaithe mar an 7ú hainm is coitianta agus tá Tadgh bainte amach as an 100 rangú is fearr.
Tá Cillian sa 9ú áit san iomlán ag ardú go seasta ó cláraíodh den chéad uair é i 1970.
Bhí an-tóir ar Phádraig i liosta na mblianta freisin agus ó 1964 i leith ní raibh sé riamh níos ísle ná sa 24ú háit.
In 2023, bhí sé rangaithe ag uimhir 19 agus tháinig Paddy ar na 100 ainm is mó tóir le bliain anuas.
I measc na n-iontrálacha nua ar an 100 ainm buachaillí is fearr bhí Caelan, Éanna agus Dáithí, le Caelan mar an t-ainm buachaill is tapúla a d’ardaigh, ag ardú 58 áit go 50ú i mbliana.
Do chailíní, ba é Fiadh an t-ainm Gaeilge ba choitianta. Is é an chiall atá leis ná ‘wild’. Cláraíodh an t-ainm den chéad uair i 2002 agus tá sé ag méadú go seasta ó shin – ag bualadh an uimhir a haon i 2021 le 424 cailín darb ainm Fiadh an bhliain sin amháin.
Rangaíodh Saoirse ag uimhir 12 i mbliana. Cláraíodh an t-ainm den chéad uair i 1971 agus tá an-tóir air ó 1989 agus é ag buaicphointe 12ú háit in 2016.
Is é Croía, focal a chiallaíonn ‘croí’, an t-ardú is tapúla le blianta beaga anuas agus é 23 in 2023.
Is ainm eile atá ann le fada an lá í Aoife, agus deir an Phríomh-Oifig Staidrimh go bhfuil sé ina chomhaid ón tús. Le 148 leanbh ar a dtugtar Aoife in 2023, tá an t-ainm anois sa 31ú háit ar an liosta.
I measc na n-iontrálaithe nua sna 100 is fearr tá Cadhla agus Síofra, agus is é Síofra an t-ardú is tapúla do na cailíní – suas 57 áit go 100 áit.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
