Tá an tIar-Thaoiseach John Bruton básaithe in aois a 76 tar éis tinneas fada, a dúirt a theaghlach Dé Máirt.
Rugadh an tUasal Bruton i mBaile Átha Cliath ar 18 Bealtaine 1947. Toghadh chun na Dála é chun ionadaíocht a dhéanamh don Mhí i 1969. Chuaigh an t-iar-TD ar aghaidh chun fónamh mar ambasadóir an Aontas Eorpach chuig na Stáit Aontaithe ó 2004 go 2009.
I ráiteas a eisíodh Dé Máirt, dheimhnigh an teaghlach go bhfuair an tUasal Bruton bás go síochánta in Ospidéal an Mater i mBaile Átha Cliath.
Dúirt an Taoiseach Leo Varadkar go raibh brón air a fháil amach faoi bhás an Uasail Bruton. Dúirt sé gurbh é an tUasal Bruton ba chúis leis dul isteach sa pholaitíocht agus dul isteach i bhFine Gael.
Dúirt an tUasal Varadkar: ‘Bhí sé i gcónaí spreagúil agus tacúil ar leibhéal pearsanta, ó mo thréimhse i Young Fine Gael go dtí mo thréimhse mar Thaoiseach. Choinnigh muid i dteagmháil agus bhí a chuid eolais agus taithí an-chabhrach le linn Brexit agus le linn idirbheartaíochtaí comhrialtais (coalition negotiations).
‘Labhair muid an uair dheireanach díreach roimh an Nollaig nuair nach raibh sé in ann freastal ar an gComhairle Stáit mar gheall ar a bhreoiteacht.
‘Labhair mé lena bhean chéile Finola agus lena dheartháir Richard ar maidin chun mo chomhbhrón a chur in iúl.
‘Ba dhéantóir agus fealsamh (doer and philosopher) é John. Bhí sé paiseanta ar son na hEorpa, sa Rialtas agus sa Fhreasúra, agus bhí an-mheas agus meas air i measc comhghleacaithe san Eoraip agus i bPáirtí an Phobail Eorpaigh ina raibh sé ina Leas-Uachtarán.
‘Bhí a fhios aige go raibh áit agus cinniúint na hÉireann i gcroílár na hEorpa agus rinne sé an cás ar a son go minic.’
Dúirt ceannaire Fhine Gael leis: ‘Ar an Tuaisceart, chuir sé go láidir i gcoinne an fhoréigin mar mhodh chun cuspóirí polaitiúla a chur chun cinn.
‘Rinne sé iarracht ar leith dul i dteagmháil leis an bpobal Aontachtach. Mhol sé tírghrá nua agus chuir sé i gcoinne náisiúnachas cúng.’
Dúirt an tUachtarán Michael D Ó hUigínn go mbeifear ag súil go mór as an méid a chuir an tUasal Bruton leis an díospóireacht phoiblí.
Dúirt an tUasal Higgins, a bhí ina chomhalta den chomh-aireacht leis an Uasal Bruton, gur polaiteoir an-tiomanta é an t-iar-thaoiseach a léirigh ‘suim ar feadh an tsaoil i ngnóthaí poiblí agus sa tseirbhís phoiblí’ in Éirinn agus go hidirnáisiúnta.
Labhair sé faoin mhéid a chuir an tUasal Bruton le próiseas síochána Thuaisceart Éireann chomh maith lena chur chun cinn imeascadh na hEorpa.
Dúirt an tUasal Ó hUiginn: ‘An-oscailte agus go díreach ina thuairimí, bhí braistint iontach grinn ag John, rud a chabhraigh go mór le braistint na comhghleacaíochta a chinntiú agus nach ligfí do cheisteanna beaga go deo an rud a bhí tábhachtach a shárú maidir leis na rudaí ba mhó tábhacht.’
Dúirt iar-Thaoiseach agus iar-cheannaire Fhine Gael Enda Kenny go bhfuil ‘cara mór caillte’ aige tar éis bhás an Uasail Bruton.
Dúirt an tUasal Kenny go raibh ‘fear maith caillte’ ag Éirinn. Ag labhairt dó le raidió RTE, dúirt sé: ‘Ní fhéadfadh duine ar bith an locht a chur air as a ionracas ná as a sheasamh ar son na fíréantachta.’
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
