Tá lánúin a d’fhág Londain chun cónaí ar na Blascaodaí gan aon leictreachas ná uisce te tar éis a chur in iúl go ndeachaigh tinneas mistéireach ar lár nuair a bhog siad ann.
Is as Corcaigh ó dhúchas í an bhanaltra Emily Campbell, atá 28 bliain d’aois, agus is innealtóir sibhialta a páirtí Daniel Regan, atá 30 bliain d’aois.
Bhí siad i gceassas ar siopa caife agus tithe saoire ar an mBlascaod Mór, amach ó Co. Chiarraí.
Tá fógra tugtha ag úinéirí an chaifé do lánúin fheighlíochta (caretaker couple) nua do shéasúr turasóireachta na bliana seo, ó Aibreán go Deireadh Fómhair, agus dúnadh an spriocdháta le haghaidh iarratas i gceann seachtaine, an 18 Eanáir.
Le blianta beaga anuas, tá breis is 100,000 duine ó ar fud an domhain tar éis cur isteach ar an bpost.
Bhí an lánúin ar chlár teilifíse Channel 5, Ben Fogle: New Lives in the Wild, an tseachtain seo, agus dúirt siad go bhféadfadh an saol ar na Blascaodaí a bheith deacair ach go raibh gur bhain siad taitneamh as freisin.
Tagann an t-aon solas san oíche ó choinnle, tagann teas ó shornóg (a stove) – agus níl aon uisce te ann. Mar sin féin, tá uisce fuar úr reatha ó fhoinse uisce (spring) os cionn cuid de na tithe ar an oileán.
Dúirt Emily nach raibh an saol ar na Blascaodaí chomh ‘emotionally draining’. Dúirt sí: ‘Bhí mo chorp ag tabhairt comharthaí struis’ i Londain.
Bhí sí ag obair in Ospidéal Great Ormond Street, agus dúirt sí gur chuir strus nimhneach ar a súile, agus gur thug sé fadhbanna craicinn di.
Ní raibh dochtúirí agus speisialtóirí in ann an tinneas a dhiagnóiseadh. Ach tar éis bogadh go dtí na Blascaodaí, d’imigh sé as. Is é an aisling atá aici ná cónaí ar an oileán.
Bhí daoine ina gcónaí ar na Blascaodaí, atá timpeall 2km amach ón gcósta, go dtí 1954 ach tugann turasóirí cuairt air ar bhád farantóireachta anois.
Bhainistiú siad an caifé agus trí theach saoire ach le linn na drochaimsire bhí siad leo féin agus ní raibh ach cannaí pónairí bácáilte (tins of baked beans) acu don dinnéar.
Dúirt Emily go luíonn an ghrian ‘i mí na Samhna agus nach bhfeictear í go dtí mí Feabhra’.
Toisc go bhfuil sé rófhuar cónaí ar na Blascaodaí i ndiaidh mhí Dheireadh Fómhair, tá an lánúin imithe, ach nuair a bhí siad ann, shnámh siad san Atlantach.
Thug siad aire freisin de na rónta agus de 200 caora d’fheirmeoirí ón mórthír a choinníonn a gcuid tréada ar an oileán.
Is le Billy O’Connor agus a pháirtí Alice Hayes an caifé agus trí theach saoire agus fostaíonn siad feighlithe (caretakers) nua gach bliain. Tugtar bia, bord agus pá dóibh.
Bhí pobal na Gaeilge de 100-150 duine ina gcónaí ar na Blascaodaí leis na céadta bliain. Níor úsáid siad airgead ach rinne siad malartú ar earraí, agus lean siad slí bheatha traidisiúnta ag feirmeoireacht agus ag iascaireacht dá gcuid bia.
Ach sna 1950idí b’éigean don 20 nó mar sin a bhí fágtha bogadh go dtí an mórthír toisc nach raibh na seirbhísí éigeandála in ann teacht ar na Blascaodaí le linn na drochaimsire.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
