Gearradh fíneáil €379,000 ar sheisear tiománaí is fiche tar éis dóibh neamhaird a dhéanamh ar na céadta dolaí M50 gan íoc.
Ina measc tá tiománaí a bhain úsáid as an mótarbhealach beagnach 500 uair.
Theip ar ghluaisteánaí eile, a luaigh an Magna Carta Hiberniae de 1216, a tháillí bóthair a sheachaint.
Bhain imeachtaí dola an M50 ag Cúirt Dúiche Bhaile Átha Cliath le caingne sibhialta agus le hionchúisimh ar leith do thiománaithe a raibh taifid níos suntasaí acu le dolaí agus a bhfuil fíneálacha agus ciontuithe móra le sárú acu.
Tháinig Stephen Delaney, as Plás Fatima, cathair Chill Chainnigh, chun na cúirte agus chuir sé an cás sibhialta ina choinne maidir le seacht dturas gan phá ar an mótarbhealach.
D’áitigh sé nach raibh an t-údarás ag Bonneagar Iompar Éireann (Transport Infrastructure Ireland, TII) thar na bóithre.
Dúirt an tUasal Delaney, a bhí ina ionadaí dó féin, do Chairt Iarla John go Baile Átha Cliath ó 1192, rud a dhíolmhú gach duine faoina tiarnas ó dholaí.
Dúirt sé gur thug Magna Carta Hiberniae na bliana 1216 anonn go hoidhrí uile an rí, agus gur leanadh de na cearta sin i mBunreacht Shaorstáit na hÉireann agus ina dhiaidh sin i mBunreacht na hÉireann.
Ach d’áitigh Thomas Rice BL, do TII, gur chuir Bunreacht na hÉireann cosc ar reachtaíocht réamh-neamhspleáchais ó dhlíthe reatha a scrúdú.
D'iarr sé freisin ar an gcúirt a thabhairt faoi deara go raibh dolaí mar chuid de stair na hÉireann roimh neamhspleáchas.
Dhiúltaigh an Breitheamh Anthony Halpin aighneachtaí an Uasail Delaney agus dúirt sé nach raibh a chuid argóintí níos fearr ná Bunreacht an Stáit.
D’ordaigh sé dó na táillí a íoc, arbh ionann iad agus €1,077, móide costais dlí TII.
Bhain an liosta ionchúiseamh ar leith le 24 úinéir carranna príobháideacha agus beirt úinéirí veaineanna tráchtála i measc na dtiománaithe ar gearradh fíneáil idir €5,000 agus €19,000 orthu nuair a theip orthu teacht os comhair na cúirte.
Bhain an taifead ba mheasa sna cásanna le tiománaí a raibh stair de 497 dola gan íoc air agus gearradh fíneáil €19,000 air nuair a bhí sé as láthair.
Bhí cúig chúiseamh samplach le sárú acu as na táillí mótarbhealaigh a aimsiú ó mhí Dheireadh Fómhair go mí na Nollag anuraidh.
Rinne TII iad a ionchúiseamh tar éis na céadta litir rabhaidh a sheoladh chuig gach tiománaí, agus níor freagraíodh an chuid is mó díobh.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.