Tá Leo Varadkar ag iarraidh cabhrú le teaghlaigh mar gheall ar ardú na n-íocaíochtaí morgáiste ach dúirt Christine Lagarde: ‘Non!’
Anois d’fhéadfadh go mbeadh cath ag Rialtas na hÉireann leis an mBanc Ceannais Eorpach (European Central Bank, ECB) faoi rátaí úis a ardú agus pleananna chun tacú le teaghlaigh.
D’fhógair uachtarán an ECB, Ms Lagarde, ardú 0.25 pointe céatadáin ar rátaí úis morgáiste, ag ardú go 3.75% – an seachtú méadú ó mhí Iúil na bliana seo caite.
D’admhaigh sí gur chiallaigh na harduithe rátaí ‘go bhfuil gortú ar theaghlaigh áirithe’, ach dúirt sí go raibh cobhsaíocht praghsanna (price stability) níos tábhachtaí.
Cuirfidh an t-ardú ráta úis is déanaí pian breise ar theaghlaigh, go háirithe an 244,000 ar morgáiste rianúcháin (tracker mortgage) a n-ardóidh a n-aisíocaíochtaí laistigh de sheachtainí.
Tá tacaíochtaí tugtha amach cheana féin ag an Rialtas chun cabhrú le teaghlaigh le billí fuinnimh agus tá siad ag féachaint ar bhealaí chun cabhrú le faoiseamh ús morgáiste i mbuiséad mhí Dheireadh Fómhair.
Ach thug Ms Lagarde rabhadh i gcoinne bearta chun cabhrú le teaghlaigh, ag rá go raibh siad frith-tháirgiúil (counterproductive) le dul in aghaidh boilsciú (inflaton).
LÉIGH NÍOS MÓ, CLIC ANSEO Tá muidne in
Éirinn ag íoc níos mó i bpraghsanna AGUS i gcánacha
Tar éis di an t-ardú rátaí ag ceanncheathrú an ECB in Frankfurt a fhógairt, dúirt Ms Lagarde: ‘De réir mar a théann an ghéarchéim fuinnimh i léig, ba cheart do rialtais na bearta tacaíochta gaolmhara a thabhairt ar ais ar bhealach comhbheartaithe chun brúnna boilscithe meántéarmacha a sheachaint, rud a d’éileodh a freagairt bheartais airgeadaíochta níos láidre.’
Agus dúirt sí: ‘Ba cheart go mbeadh beartais fhioscacha dírithe ar ár ngeilleagar a dhéanamh níos táirgiúla agus ar fhiachas poiblí ard a laghdú de réir a chéile.’
D’admhaigh sí gur chiallaigh na harduithe rátaí ‘go bhfuil gortú ar theaghlaigh áirithe’, ach dúirt sí: ‘Ar an drochuair, ní rud é seo ar féidir linn a mhaolú mar is é an tasc atá againn ná cobhsaíocht praghsanna.
‘Is é an tasc atá againn ná boilsciú a laghdú agus is iad na huirlisí rogha a oibríonn ina leith sin ná an ráta úis, agus caithfimid an ráta úis sin a úsáid.’
Is é an figiúr boilscithe is déanaí ná 6.9% do Limistéar an Euro, agus 7% in Éirinn. Is é sprioc an ECB ná 2%.
Díreach sular léirigh Ms Lagarde a tuairimí, mhol an Taoiseach Leo Varadkar faoiseamh éigin do shealbhóirí morgáiste (mortgage holders) sa chéad bhuiséad eile.
LÉIGH NÍOS MÓ, CLIC ANSEO Comhlachtaí fuinnimh
ag cur billí chuig custaiméirí fiú má tá a
gcuntais sochar le na céadta euro sa bhreis
Dúirt sé: ‘Ní mór aon chinneadh ar fhaoiseamh ús morgáiste a laghdú a mheas mar chuid den bhuiséad i mí Dheireadh Fómhair. Mar sin is rud é a mheasfaimid.
‘Ach ní mór dom a bheith macánta le daoine. Ní féidir leis an bpacáiste cánach ach a bheith chomh mór sin; ba mhaith linn rud éigin a dhéanamh, ar ndóigh, chun cabhrú le hoibrithe atá ag íoc go leor cánach ioncaim, go háirithe daoine meánioncaim a íocann go leor cánach ioncaim in Éirinn, níos mó ná mar a dhéanfaidís i dtíortha eile ina labhraítear Béarla.’
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
