Tá cuid mhór de phlean tithíochta an Rialtais – a raibh sé mar aidhm aige 5,000 árasán a sheachadadh – ‘róbheag’ agus tá sé ag streachailt le forbróirí a mhealladh, a dúirt oifigigh.
Tá an scéim Croí Cónaithe ar luach €450 milliúin, a seoladh i mí Bealtaine seo caite, á bhrú mar chuid ‘ríthábhachtach’ de fhreagairt tithíochta an Rialtais, ag an Taoiseach Leo Varadkar.
Tá sé mar aidhm aige an bhearna a líonadh idir an costas a bhaineann le tógáil árasáin agus an praghas ar an margadh.
Ach i mí na Nollag, díreach míonna tar éis í a sheoladh, thug oifigigh rabhadh don Aire Caiteachais Phoiblí nua Paschal Donohoe go raibh an scéim ag streachailt le forbróirí a mhealladh agus go raibh sé ‘róbheag’ chun an costas a bhain le seachadadh na dtithe a chlúdach.
I nóta faisnéise don Uasal Donohoe, thug státseirbhísigh foláireamh nach dócha go n-éireodh leis an scéim chomh maith agus a bhíothas ag súil leis agus thug siad rabhadh go mbeadh sé ‘dúshlánach’ sprioc 2023 an Rialtais a bhaint amach maidir le 29,000 teach a sheachadadh.
Nuair a tháinig sé ar ais insan ról mar Thaoiseach, i mí na Nollag, gheall ceannaire Fhine Gael go dtabharfaí sé freagra ‘Covid-style’ ar an ngéarchéim tithíochta.
Tá sé ríthábhachtach do pháirtithe an Rialtais dul i ngleic leis an gceist seo, agus iad ag iarraidh an chéad olltoghchán eile a bhuachan.
Thug an chomhairle ó oifigigh rabhadh don Rialtas freisin gan brath ar an earnáil phríobháideach chun cabhrú lena spriocanna 2023 a bhaint amach.
Dúirt sé: ‘Beidh sé dúshlánach an sprioc iomlán seachadta de 29,000 aonad nua a bhaint amach mar go bhfuil comharthaí trioblóide ann maidir le costais tógála arda, srianta acmhainne agus rátaí úis ag ardú.’
Níl an Ghníomhaireacht Tithíochta (Housing Agency), a bhfuil sé de chúram uirthi tionscnamh na gcathracha Croí Cónaithe a sheachadadh, in ann a rá cé mhéad árasán is dócha a bhainfidh leas as an scéim.
Is é an maoiniú uasta atá ar fáil do gach árasán ná €120,000.
Tá cur síos déanta ag an Aire Tithíochta Darragh O’Brien ar Croí Cónaithe mar ‘príomhghníomhaíocht i bplean Tithíocht do Chách ag an Rialtais’.
Níos luaithe an mhí seo, dúirt Michael McGrath, an tAire Airgeadais nua, a bhí mar an tAire Caiteachais Phoiblí, go raibh an scéim ag díriú ar chúrsaí inmharthanachta (viability) san earnáil tógála.
Dúirt sé: ‘Tá ciste na gcathracha Croí Cónaithe againn agus is é sin an fheithicil i ndáiríre trína gcaithfimid iarracht a dhéanamh scéimeanna ard-dlúis (high density) a sheachadadh.’
I mí na Nollag, dúirt an Taoiseach Leo Varadkar go mbeadh an scéim ‘ríthábhachtach’ chun dul i ngleic le ceisteanna inmharthanachta.
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
