Tá an Rialtas Leo Varadkar
ag ullmhú d’olltoghchán go luath i bhfómhar na bliana seo chugainn tar éis buiséad le ‘caiteachais mhóir’ chun tacaíocht vótálaithe a cheannach, a dúirt an Irish Mail on Sunday.
Tá go dtí earrach 2025 ag an gComhrialtas le cinneadh a dhéanamh maidir le toghchán a reáchtáil, ach thug an Taoiseach Leo Varadkar le fios an tseachtain seo nach bhfuil sé ag iarraidh dul ag lorg vótaí sa gheimhreadh.
Tá tacaíocht láidir léirithe ag airí Fhine Gael agus Fhianna Fáil freisin do thoghchán níos luaithe i mí Mheán Fómhair nó i mí Dheireadh Fómhair 2024, tar éis buiséad mór.
Dúirt Aire Sóisearach Fhianna Fáil Niall Collins: ‘Is é mo thuairim láidir gur cheart buiséad a bheith againn i mí Dheireadh Fómhair agus ansin dul díreach chuig toghchán.
‘Beidh an Rialtas beagnach tar éis a théarma iomlán a sheirbheáil faoin am sin agus beidh an buiséad deireanach seachadta aige.
‘Tá súil againn, má cheadaíonn an t-airgeadas náisiúnta é, go seachadfar dhá bhuiséad eile cosúil leis an gceann deireanach, a bhí ar cheann de na cinn ba mhó a thaitin leis an bpobal a chonaic mé le linn mo chuid ama sa pholaitíocht. Maidir liom féin, bheadh sé ciallmhar an rud a dhéanamh, ár mbuiséad a sheachadadh agus ár dtaifead a chur os comhair na dtoghthóirí ansin.
‘Ag brath ar am an bhuiséid, d’fhéadfaimis an toghchán sin a reáchtáil sna laethanta is gile i mí Dheireadh Fómhair. Ná déan dearmad go raibh an buiséad is déanaí i mí Mheán Fómhair. Ba cheist ansin é an tAcht Airgeadais a chur i bhfeidhm.’
Tá creidiúint ag dul i méid freisin i measc Teachtaí Dála Fhine Gael, Fhianna Fáil agus an Chomhaontais Ghlais go gcuirfeadh toghchán mhí Dheireadh Fómhair go mór le páirtithe an Chomhrialtais más féidir leis an Státchiste buiséad mór caiteachais a thabhairt isteach.
Glacadh go maith go ginearálta le Buiséad 2023, ina raibh €11 billiún de chaiteachas chun cabhrú le teaghlaigh agus gnólachtaí dul i ngleic le praghsanna arda fuinnimh agus costais mhaireachtála.
Ciallaíonn rialacha toghcháin go mbeidh ar an Uasal Varadkar deireadh a chur le téarma an Rialtais seo in Oifig go luath i mí an Mhárta 2025 ar a dhéanaí ach is féidir leis dáta toghcháin a ainmniú am ar bith roimhe sin.
Chiallódh toghchán i mí an Mhárta go gcaithfeadh páirtithe an Chomhrialtais míonna an gheimhridh i mbun feachtais le linn tréimhse a mbíonn fadhbanna ospidéil agus géarchéimeanna sláinte ag baint leis go traidisiúnta.
Dúirt foinse amháin de chuid na Comh-Aireachta go bhfuil faitíos roimh bhorradh Shinn Féin freisin. Dúirt an tAire leis an Mail on Sunday: ‘Síleadh san am atá caite go raibh toghchán geimhridh oiriúnach do dhuine ar nós Leo Varadkar, i bhfianaise a scileanna cumarsáide agus a láithreacht teilifíse.
‘‘Ní raibh sé sin ceart, áfach, san olltoghchán deireanach, is léir go raibh toghchán Feabhra oiriúnach do Shinn Féin. Léirítear cumhacht na feachtais ar líne go háirithe sna tráthnónta fuara agus dorcha i mí Feabhra agus is mó a d’oirfeadh do Shinn Féin. Caithfimid a admháil go bhfuil na páirtithe lárnacha i bhfad taobh thiar d’úsáid thionsclaíoch Shinn Féin agus, uaireanta is buartha, ardáin ar líne.
‘Ciallaíonn mí Feabhra toghchán idirlín, níos lú ná sin san fhómhar.’
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
