Tá sé ráite ag mac léinn gur bhagair dlíodóirí Taylor Swift an dlí a chur air as a cuid faisnéise eitilte a roinnt ar líne, dar leis an BBC.
Rianaíonn Jack Sweeney, 21, scairdeitleáin phríobháideacha (private jets) daoine cáiliúla chun a lorg carbóin (carbon footprint) a nochtadh.
Úsáideann sé sonraí atá ar fáil go poiblí chun éirí de thalamh agus tuirlingthe (take-off and landing) eitleáin ar le daoine saibhre iad a rianú.
Postálann sé ansin iad lá arna mhárach, tar éis dóibh an ceantar a fhágáil.
Mar sin féin, is ionann an rianaíocht agus ‘stalcaireacht (stalking)’, a deir dlíodóirí Swift.
In 2022, chuir Twitter cosc ar an Uasal Sweeney tar éis do Elon Musk é a chur ina leith as a chuid faisnéise eitilte a roinnt. Mhaígh Musk gur ‘comhordanáidí ionsaithe’ iad.
Tá litir eisithe ag dlíodóirí Swift chuig an Uasal Sweeney, mac léinn in Ollscoil Florida Láir (University of Central Florida), ag éileamh go stopfadh sé an t-eolas a roinnt.
Deir an litir, a eisíodh i mí na Nollag, go bhfuil an fhaisnéis ina ‘bagairt láithreach ar shábháilteacht agus ar fholláine’ Swift, ag rá gur ‘ábhar beatha nó báis’ di é.
Luann sé go leor stalcairí (stalkers) ar dhéileáil sí leo ina gairm bheatha, agus deir sé go dtugann na sonraí ‘treochlár do choirpigh (criminals) chun a gcuid pleananna a chur i gcrích’.
I ráiteas don BBC, dúirt an tUasal Sweeney: ‘Nílmé ag iarraidh dochar a dhéanamh do duine ar bith.
‘Sílim go bhfuil roinnt amhrán maith ag Swift. Creidim i trédhearcacht (transparancy) agus faisnéis phoiblí.
Dúirt sé go bhfuair sé an litir bhagrach tar éis do na meáin chumarsáide tosú ag déanamh grinnscrúdú ar lorg carbóin Swift.
In 2022, bhí Swift ar bharr liosta na ndaoine cáiliúla leis na hastaíochtaí (emmissions) CO2 scairdeitleán phríobháideach is airde, dar leis an ngnólacht margaíochta digiteach Yard.
Fuair an eagraíocht amach go raibh a hastuithe scairdeitleán thart ar 1,185 uair níos mó ná meánastaíochtaí bliantúla iomlána an duine.
An mhí seo caite, gabhadh fear ar chúisimh stalcaireacht lasmuigh de theach an amhránaí.
Dúirt urlabhraí de chuid Taylor Swift leis na meáin go raibh cuid den locht ar na postálacha faoina stalcaireacht .
‘Ní féidir linn trácht a dhéanamh ar aon imscrúdú póilíneachta atá ar siúl ach is féidir linn a dhearbhú go dtugann na stalcairí le fios go bhfuil nasc ann,’ a dúirt an t-urlabhraí Tree Paine.
‘Insíonn a chuid postálacha duit go díreach cathain agus cá háit a mbeadh sí.’
Tharraing a cuid pleananna taistil aird níos mó ar lucht leanúna le míonna beaga anuas mar gheall ar a turas ceolchoirme a bhfuil an-phoiblíocht air.
Ar an Domhnach, tá sí le eitilt go Las Vegas chun a fear a fheiceáil ag imirt sa Super Bowl NFL, lá amháin tar éis a ceolchoirme i dTóiceo (Tokyo).
Ní thugann postálacha an Uasail Sweeney aon eolas faoi cé atá ag taisteal ar na heitleáin, nó cá háit a dtéann an lucht siúil nuair a thuirlingíonn siad.
Rianaigh sé eitiltí príobháideacha Meiriceánaigh shaibhre eile freisin, lena n-áirítear comhbhunaitheoir Microsoft Bill Gates, bunaitheoir Amazon Jeff Bezos, agus príomhfheidhmeannach Meta Mark Zuckerberg.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.