D’fhéadfadh teaghlaigh níos mó ná €10,000 sa bhliain a shábháil trí mhorgáiste a athrú, aisíocaíochtaí cánach (tax refunds) a fháil agus a n-árachas saoil (life insurance) a athrú, a deir na saineolaithe.
Is é an sábháil is mó atá ar fail ná le morgáiste a aistriú, rud a shábhálann suas le €7,000 sa bhliain.
In a dhiaidh sin tá aisíocaíochtaí cánach (tax refunds) ar fiú thart ar €1,900 sa bhliain iad má éilíonn tú iad go léir.
Dúirt Martina Hennessy, ón bróicéir morgáiste agus árachais Doddl.ie, go bhfuil ardú níos mó ná 1.75% ar rátaí úis le bliain anuas.
Dúirt sí go bhfuil níos mó ná 50,000 sealbhóir morgáiste ar tí deireadh a chur lena gcuid morgáistí ar ráta seasta (fixed-rate) leis na bainc agus mar gheall air sin go bhfuil an brú airgeadais ar úinéirí tí ‘ag géarú’.
Dúirt Hennessy go bhféadfadh ‘na mílte euro’ a shábháil ar theaghlaigh má athraítear morgáiste. Dúirt sí: ‘Le difríocht 3.3% idir na rátaí is airde agus is ísle, d’fhéadfadh difríocht de €592 in aghaidh na míosa, nó os cionn €7,000 sa bhliain, a bheith i gceist le morgáiste €300,000, má roghnaíonn tú an táirge ceart.’
Dúirt sí: ‘D’fhéadfaí méid suntasach airgid a shábháil duit má thógfaidh tú deich nóiméad chun athbhreithniú a dhéanamh ar théarmaí do mhorgáiste.’
Ach is trí aisíocaíochtaí cánach atá an cúnamh airgid is mó ar fáil.
De réir Taxback.com, is fiú €1,880 na meán-aisíocaíochtaí (average refunds) ach is minic nach n-éilítear iad.
‘Tríd creidmheasanna (credits) a aithint agus a éileamh, is féidir le cáiníocóirí cur go mór lena n-ioncam,’ a dúirt Hennessy.
‘Mar shampla tá go leor lánúineacha pósta i dteideal faoiseamh cánach sa bhliain tar éis dóibh pósadh, ach is minic nach n-éilítear an faoiseamh seo.’
D’fhéadfadh sábháil suntasach a bheith mar thoradh ar chostas níos lú a lorg le haghaidh árachas saoil.
Mar shampla, ar mhorgáiste €300,000 thar théarma 25 bliana, d’fhéadfadh beirt iarratasóir atá 35 bliana d’aois, daoine nach gcaitheann tobac, €1,305 a shábháil thar théarma an pholasaí trí an phréimh (premium) is ísle atá ar fáil a roghnú.
‘Ní mór do shealbhóirí morgáiste árachas saoil a bheith acu agus is minic a dhéanann siad dearmad ar an bhféidearthacht atá ann,’ a deir Hennessy.
‘Íocann go leor sealbhóirí morgáiste préimheanna níos airde trí bheartais a thairgeann bainc a roghnú.’
Mar sin féin, má thógann siad an t-am chun breathnú thart ar roghanna éagsúla, beidh siad a shábháil níos mó.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
