Agus é faoi ‘palliative care’, deir Christy Dirgnam: ‘B’fhearr liom díreach bás a fháil. Bhí an tsochraid ab fhearr riamh ag David Bowie, an dtuigeann tú.
‘Faigheann tú bás agus créamadh (cremation) tú agus sin é. Ní raibh a fhios ag aon duine cá raibh sé, cé a bhí ann,’ dúirt sé in agallamh ar leith le Ryan Tubridy.
Clic anseo agus léigh
níos mó den agallamh:
Christy Dignam ag caint
le Ryan Tubridy faoi bás,
eagla, Neamh agus
Ifreann … in agallamh
brónach agus cróga
‘An dtuigeann tú cad atá á rá agam. Bhí sé díreach imithe, agus sin é, gan ach puff beag deataigh fagtha. Sin mar ba mhaith liom é.’
Labhair Christy, don chéad uair go poiblí ó chuaigh sé isteach i gcúram maolaitheach (palliative care), faoina smaointe faoin mbás, in agallamh le Ryan Tubridy don chlár maidin Dé Luain ar RTÉ Raidió 1.
‘Níor mhaith liom go mbeadh gach éinne [ag rá ag an dúiseacht (wake)] “ó, tá sé ró-fhuar”. Ní maith liom an sh** sin, an dtuigeann tú,’ a dúirt sé.
Diagnóisíodh Christy le amyloidosis, ailse fola annamh (rare blood cancer), in 2013.
Glacadh go hOspidéal Beaumont é i mí Iúil anuraidh, agus chaith sé sé mhí faoi chúram na foirne Haemaiteolaíochta agus Cúram Cairdiach ann.
Ardaíodh imní faoi shláinte Christy i mí Mheán Fómhair seo caite nuair a cuireadh iallach ar Aslan a cheolchoirm 3Arena a chur siar, a bhí le comóradh 40 bliain sa tionscal a chomóradh.
Mhol Christy a bhean Kathryn, a sheas lena thaobh I rith a shaol agus a streachailtí sláinte.
‘Rinne mé go leor cinntí uafásacha i mo shaol, tá go leor botúin a rinne mé.
‘Ní aiféala orm iad mar táim sásta san áit ina bhfuil mé faoi láthair. Ach cinneadh amháin is dóigh liom gur bhuaigh mé an Lotto nuair a bhuail mé le Kathryn.
‘I dtús saol Aslan, chuamar anonn go dtí an Astráil, ba bhreá linn é thall ansin. Ní raibh muid ach 21.
‘Dúirt mé “Rachaidh muid ar ais go hÉireann, in Aslan ar feadh bliana, tiocfaidh muid ar ais anseo chun pósadh agus aire a thabhairt d’ár bpáistí”. Bhí sé sin 40 bliain ó shin.
‘Nuair a tháinig muid ar ais, is gruagaire í, dúirt sí “Beidh mé ag tabhairt aire do na billí, téigh go lánaimseartha leis an mbanna ceoil agus feicfidh muid conas a théann sé”.
‘Thug sí tacaíocht dom i gcónaí. Ba ghnách léi teacht anuas ag cur póstaeir suas linn agus tá sí fós ann.
‘Tá sé aisteach, buaileann tú leis na daoine seo go léir le linn do shaol a cheapann tú gur cairde iad agus tá go leor bullsh *** amuigh ansin.
‘Is é an teaghlach atá tábhachtach i ndáiríre, tá “true friend” cosúil le “gold dust”,’ a dúirt sé.
Nuair a fhaigheann sé bás, dúirt Christy go bhfuil sé ag iarraidh ar a n-iníon Kiera, atá ina hamhránaí freisin, leanúint lena oidhreacht.
‘Dá mbeinn ag féachaint anuas dá mbeadh Neamh ann, ba mhór an grá dom Kiera leanacht ar aghaidh leis.
‘Má tá éinne ar domhan a bhfuil sé de cheart aici na hamhráin sin a chanadh, is í Kiera an duine sin.
‘Ar bhealaí áirithe ní raibh an t-ádh léi bheith i m’iníon mar go gceapann daoine áirithe “gurb é sin amháin toisc gur iníon Christy Dignam í”.
‘Ní déarfainn é sin agus iarrfainn uirthi dul amach ag déanamh seó di féin.
‘Tá fíor-tallann aici. Scríobhfar go leor den stuif faoi “mar a bhí tú ag fás aníos agus rudaí”, is í an t-aon duine ar domhan a bhfuil an ceart aige é a dhéanamh ar an mbealach sin,’ a dúirt Christy.
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.
