Bhuail crith talún cumhachtach sa Téaváin (Taiwan) Dé Céadaoin, ag marú ar a laghad seachtar.
Mar gheall ar an gcrith, ar mhéid 7.4 é, thit foirgnimh i Hualien, an chathair is gaire don chroílár (epicentre), ina bhfuil iarrachtaí tarrthála (rescue) ar siúl.
Ba é an crith is láidre a bhuail an t-oileán le 25 bliain anuas, agus braitheadh é chomh fada isteach le taobh sléibhtiúil na Téaváine, a bhí buailte ag sciorrthaí talún (landslides) ollmhóra.
Sa phríomhchathair Taipei, léirigh píosaí scannáin foirgnimh ag crith (shaking) go foréigneach.
‘Tá an crith talún gar don talamh agus é éadomhain. Braitear é ar fud na Téaváine agus na n-oileán amach ón gcósta. Tá sé ar an gceann is láidre le 25 bliain anuas,’ a dúirt Wu Chien Fu, stiúrthóir Ionad Seismeolaíochta (Seismology Centre) Taipei.
Thaispeáin físeáin ar na meáin shóisialta leanaí á dtarrtháil ó fhoirgnimh chónaithe a bhí tite.
Bhí an chuma ar an scéal go ndearnadh damáiste mór d’fhoirgneamh amháin, a bhí cúig stór, i Hualien. Thit a chéad urlár agus lean formhór an fhoirgnimh ar uillinn 45 céim.
Dúirt Ionad Eolaíochta agus Teicneolaíochta na Téaváine (Centre for Science and Technology, CST) go raibh daoine agus feithiclí gafa i dtollán (tunnel) Dachingshui.
Rinneadh damáiste do línte traenach freisin, agus dúnadh scoileanna agus ionaid oibre ar fud limistéir mhóra den chathair.
Rinne finnéithe i Hualien cur síos ar an tiomáint agus na carraigeacha (rocks) a bhí ag scaoileadh ó shléibhte in aice láimhe ag titim anuas timpeall orthu, agus bhí daoine eile ag rith lasmuigh tar éis dóibh neart an gcrith a mhothú.
Níos faide ó thuaidh, shleamhnaigh cuid de cheann tíre Oileán Guishan isteach san fharraige.
Sa phríomhchathair, Taipei, tarrtháil roinnt daoine ó stóras (warehouse) a thit go páirteach, agus thit tíleanna ó fhoirgnimh.
Cé gur tomhaiseadh é ag 7.7 sa tSeapáin, thug gníomhaireacht monatóireachta crith talún na Téaváine méid crith talún Dé Céadaoin mar 7.4, rud a fhágann gurb é an ceann is láidre sa Téaváin ó 1999, nuair a mharaigh crith talún 2,400 agus gortaíodh 10,000.
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.