Caoga dó bliain ó shin ba i nGaeilge a bhí iontráil na hÉireann sa Chomórtas Amhrán Eoraifíse (Eurovision) – agus d’fhéadfadh sé sin tarlú arís má fhaigheann Ailsha na vótaí ar an Late Late Show oíche Dé hAoine.
Is é Patrick Kielty a bheidh ina óstach ar chlár speisialta bliantúil an Eurosong ar The Late Late Show an tseachtain seo, áit a roghnófar ionadaí na hÉireann do Chomórtas Amhrán Eoraifíse (Eurovision Song Contest) 2024 i Malmö, an tSualainn (Sweden).
Agus i measc na n-iomaitheoirí tá Ailsha as Cill Mhantáin (Wicklow) lena hamhrán techno-roc Go Tobann, i nGaeilge (den chuid is mó) – baineann sé leis an gcaoi a múintear an Ghaeilge inár scoileanna.
Is é an t-amhrán an dara ceann is fearr de réir na ngeallghlacadóirí (bookies) tar éis Love Me Like I Do ón amhránaí R’n’B Erica-Cody as Baile Átha Cliath. Comhscríobh an t-amhránaí Aimée an t-amhrán sin.
Is iad na hiomaitheoirí eile ná an rapper JyellowL lena amhrán Judas, an t-amhránaí Isabella Kearney a tógadh san Astráil le Let Me Be The Fire, an t-amhránaí electro-goth neamh-dhénártha (non-binary) Bambie Thug ó Bhaile Mhistéala (Mitchelstown), Co Chorcaí le Doomsday Blue agus Next In Line an banna buachaillí (boyband) nua ó Louis Walsh, a d’fhéadfadh a bheith ‘next in line’ i ndiaidh Boyzone agus Westlife má dhéanann siad go maith lena n-amhrán Love Like Us.
Roghnófar an t-amhrán a bhuafaidh an comórtas ag meascán de ghiúiré náisiúnta, giúiré idirnáisiúnta agus an lucht féachana, mar sin má tá muid ag iarraidh amhrán i nGaeilge a chur tríd go dtí an Eoraifís don chéad uair ó 1972, seo ár seans chun vóta a chaitheamh.
Tá an comórtas tagtha i bhfad ón am a bhí Dana agus Sandie Jones ann. Is í Sandie a chan an iontrál Gaeilge, Ceol an Ghrá, 52 bliain ó shin.
Ag an am bhí guth maith amhránaíochta riachtanach don chomórtas.
Ba é buaicphointe (highlight) Chomórtas Amhrán Náisiúnta na bliana seo caite, an argóint ar na meáin shóisialta idir lucht leanúna Jedward, a bhí ina moltóirí tar éis dóibh ionadaíocht a dhéanamh thar ceann na hÉireann cheana féin, agus Johnny Lydon, a bhí mar Johnny Rotten sna Sex Pistols, a bhí ina iomaitheoir.
Mhaígh an dá thaobh nach raibh an taobh eile cumasach go leor ó thaobh an cheoil de chun páirt a ghlacadh. D’aontaigh formhór lucht leanúna an cheoil leis an mbeirt acu.
B’fhéidir nach bhfuil ceol Ailsha mar a mbíonn daoine ag súil leis ó iontrálaithe na hÉireann ach tá a ginealach teaghlaigh go hiontach. Is é Shaun Davey a scríobh The Brendan Voyage a hathair agus is í an t-amhránaí Rita Connelly a máthair.
Tugann ExtraG.ie deis do léitheoirí anois teacht ar thuiscint ar na hathruithe a tá tar éis teacht ar amhráin i nGaeilge lena liricí scríofa agus deis éisteacht leis an dá amhrán Gaeilge: Sandy Jones ag canadh Ceol an Ghrá ó 1972 agus Ailsha ag canadh Go Tobann ó 2024.
Éistigí, éistigí, cloisim arís é, ceol an ghrá
‘Seo nó ansúid dom, bíonn sé de shíor liom, ceol an ghrá
I lár na cathrach breá, cois abhainn nó ar trá
Cloisim an tiún, is tú mo rún, sin ceol an ghrá
Éistigí, éistigí, cloisim arís é, ceol an ghrá
Canann an t-éinín é, casann an ghaoth dom é, ceol an ghrá
Maidin nó lár an lae, cloisim i gcónaí é
Éist leis an túin, is tú mo rún, sin ceol an ghrá
Seo Tír na nÓg is tá sciatháin in áit mo chos
Anois is go deo tá an sonas romham, thall is abhus
Is tú, mo chroí de lá is d’oích’
Is gach uile nóiméad de’m’ shaol
Éistigí, éistigí, cloisim arís é, ceol an ghrá
‘Seo nó ansúid dom, bíonn sé de shíor liom, ceol an ghrá
I lár na cathrach breá, cois abhainn nó ar trá
Cloisim an tiún, is tú mo rún, sin ceol an ghrá
Éistigí, éistigí, cloisim arís é, ceol an ghrá
‘Seo nó ansúid dom, bíonn sé de shíor liom, ceol an ghrá
I lár na cathrach breá, cois abhainn nó ar trá
Cloisim an tiún, is tú mo rún, sin ceol an ghrá
I lár na cathrach breá, cois abhainn nó ar trá
Cloisim an tiún, is tú mo rún, ѕin ceol аn ghrá
Mirror, mirror on the wall
Tell me the truth, have I lost it all?
There’s a couple of things that I wanted to say
But I’ve lost my vocabulary
Haon, dó, trí, ceathair, cúig, sé, seacht (Ocht)
Níl Gaeilge agam níos mó, níos mó
Haon, dó, trí, ceathair, cúig, sé, seacht (Ocht)
Níl Gaeilge agam níos mó
Go tobann
Oh, no, I don’t know this part
Gabh mó leithscéal! Gabh mó leithscéal!
Do you wanna be a star?
Is fearr Gaeilge briste ná Béarla cliste
Haon, dó, trí, ceathair, cúig, sé, seacht (Ocht)
Níl Gaeilge agam níos mó, níos mó
Haon, dó, trí, ceathair, cúig, sé, seacht (Ocht)
Níl Gaeilge agam níos m
Go tobann
An bhfuil cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
Go dtí an leithreas
Cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
Go dtí an leithreas
Cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
An bhfuil ceadagam dul
Go dtí an leithreas
Cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
An bhfuil cead agam dul
Go dtí an leithreas
Go tobann!
Níl aon Gaeilge agam níos mó
Go tobann
Haon, dó, trí, ceathair, cúig, sé, seacht (Ocht)
Níl Gaeilge agam níos mó, níos mó
Haon, dó, trí, ceathair, cúig, sé, seacht (Ocht)
Níl Gaeilge agam níos mó
Go tobann
• Más mian leat ríomhphost (email) a fháil leis na scéalta Gaeilge is fearr ar ExtraG.ie, ó Luan go hAoine, seol an focal ‘Tá’ chuig joeextragdotie@gmail.com
• Más mian leat tuilleadh eolais a fháil faoi conas do chuid Gaeilge a fheabhsú is féidir dul chuig Conradh na Gaeilge agus Foras na Gaeilge.
• Tá athbheochan na Gaeilge ar siúl faoi láthair, ar mhaith leat páirt a ghlacadh. Léigh beagán Gaeilge gach lá ar Extrag.ie
Bí ar an gcéad duine a léann an Nuacht is déanaí i nGaeilge, leis an gclúdach is fearr ar chúrsaí reatha, Siamsaíocht bhríomhar agus Spórt.