Comhlachtaí fuinnimh ag cur billí chuig custaiméirí fiú má tá a gcuntais sochar le na céadta euro sa bhreis

Tá comhlachtaí fuinnimh ag cur billí chuig custaiméirí fiú má tá a gcuntais sochar le na céadta euro sa bhreis

Sheol Electric Ireland – an chomhlacht fuinnimh faoi úinéireacht an Stáit leis an líon is mó custaiméirí – bille €226 chuig custaiméir, cé go raibh €833.46 i gcreidmheas ag an gcustaiméir ar a chuntas.

Tá se curtha ina leith go bhfuil comhlachtaí fuinnimh ‘ag úsáid airgid chustaiméirí mar iasacht saor ó ús (interest-free loan)’, mar tá siad ag coinneáil an difríocht mar chreidmheas custaiméara seachas an t-airgead a aisíoc.

Tagann sé seo tamaill gearr tar éis don Taoiseach Leo Varadkar comhlachtaí fuinnimh a cháineadh go géar as gan a gcuid praghsanna a laghdú d’ainneoin laghdú ar chostais mórdhíola (wholesale).

Léirigh anailís a rinne an eacnamaí Simon Barry, a foilsíodh an tseachtain seo caite, go bhfuil praghsanna leictreachais ardaithe 112% in Éirinn ó 2020 i gcomparáid le meán an eurozone de 62%.

Chomh maith leis sin níor éirigh le comhlachtaí fuinnimh anseo an rud a rinne an chuid is mó de chomhlachtaí i dtíortha eile an Aontais Eorpaigh a dhéanamh agus praghsanna a laghdú.

Tugann formhór na gcomhlachtaí fuinnimh rogha ‘íocaíochta comhréidh (‘level payment’)’ trína ndéantar úsáid a mheas agus a scaiptear an costas go cothrom ar fud na bliana. Nuair a thaispeánann léamha méadair nach bhfuil go leor íoctha ag custaiméir, déanfar a dhochar díreach (direct debit) a athrú.

Ach nuair a bhíonn an iomarca íocaíocht ag custaiméirí, tá roinnt comhlachtaí fuinnimh ag coinneáil na difríochta mar chreidmheas custaiméara in ionad í a aisíoc nó í a chur i dtreo na chéad bhillí eile do chustaiméirí.

Dheimhnigh an Coimisiún um Iomaíocht agus Cosaint Tomhaltóirí (Competition and Consumer Protection Commission, CCPC) agus an Coimisiún um Rialáil Fóntas (Commission for Regulation of Utilities, CRU) go raibh gearáin acu ó chustaiméirí faoin gcaoi a n-úsáidtear a gcreidmheas.

Dúirt cathaoirleach Chomhlachas Tomhaltóirí na hÉireann (Consumers’ Association of Ireland), Michael Kilcoyne, gur ‘cosúil le hiasacht saor ó ús’ do sholáthróirí fuinnimh é creidmheas custaiméara a choinneáil.

Dúirt sé: ‘Nuair a bhíonn creidmheas ag daoine ar a gcuid billí, ba cheart an creidmheas sin a chur san áireamh agus an chéad dochar díreach eile á asbhaint. Níor cheart go gceadófaí don chomhlacht fuinnimh leanúint ar aghaidh ag tógáil airgid as do chuntas nuair nach bhfuil an t-airgead dlite duit i ndáiríre.’

Dúirt Electric Ireland: ‘Do chustaiméir ar an rogha íocaíochta cothromóra, tarlaíonn athríomh (recalculation) gach 12 mhí chun an méid ríofa (calculated) nua a chinneadh.’

Dúirt siad freisin: Nó is féidir an t-athríomh seo a dhéanamh de láimh freisin ar iarratas an chustaiméara.’

Dúirt urlabhraí de chuid Pinergy gur bhain níos lú ná 1% dá chustaiméirí úsáid as an rogha ‘leibhéal pá’.

Dúirt an t-urlabhraí gur tháinig an scéal chun cinn mar gheall ar luaineachtaí (fluctuations) i bpraghsanna fuinnimh agus creidmheasanna Rialtais.’

Dúirt sé go raibh Pinergy ‘ag obair chun aon chásanna a ardaíodh a réiteach’.

Dúirt urlabhraí de chuid Bhord Gáis: ‘Má tá cuntas custaiméara i gcreidmheas agus go n-iarrann siad é seo a aistriú ar ais chucu, táimid sásta é a éascú.’

Níor fhreagair Energia, Flogas agus PrepayPower ár gceisteanna.